Alle erfgoedobjecten uit Leuvense kerken geïnventariseerd
Met de inventarisatie van de abdijkerk Onze-Lieve-Vrouw van Vlierbeek zijn nu alle erfgoedobjecten uit 21 Leuvense kerken in kaart gebracht. Goed voor zo’n 4900 voorwerpen die stuk voor stuk beschreven, opgemeten en gefotografeerd werden door vrijwilligers. Dankzij dit huzarenwerk is één van de grootste Leuvense erfgoedcollecties nu ook online raadpleegbaar.
Inventarisatietraject
In 2011 ging Erfgoedcel Leuven, als onderdeel van een grootschalige campagne in Vlaanderen, met eigen vrijwilligers én met vrijwilligers van de parochies aan de slag om kerk per kerk de inventaris op een zelfde manier aan te pakken. Beginnend met de Sint-Michielskerk en eindigend met de abdijkerk Onze-Lieve-Vrouw van Vlierbeek werden alle erfgoedobjecten van 18 parochiekerken en de protestantse kerk in Leuven onder handen genomen en op een zelfde manier geregistreerd. De inventaris van het historisch kunstpatrimonium in de Sint-Pieterskerk gebeurde in samenwerking met M Leuven en voor de kerk van de Abdij van Park nam PARCUM de taak op zich.
De inventarissen vereenvoudigen het beheer en het onderzoek naar dit waardevol religieus erfgoed. Het maakt onderlinge vergelijking tussen de objecten van verschillende kerken mogelijk en geeft geïnteresseerden en publiek toegang om een groot deel van deze erfgoedobjecten online te bekijken.
“De meeste kerken in Leuven hebben een grote tot uitzonderlijke erfgoedwaarde. De inventarisering en de valorisatie van het waardevol erfgoed zullen niet alleen de toeristische aantrekkelijkheid verhogen, maar zonder twijfel ook een positieve invloed hebben op mensen die een plaats zoeken voor verstilling, meditatie en gebed”, vertelt Jan Breuls, voorzitter centraal kerkbestuur Leuven en kerkraad Sint-Geertrui. “Voor de kerkbesturen is dit een bijzonder belangrijk werk dat meteen ook als basis kan dienen voor de volgende kerkenbeleidsplannen. Het is een gebruiks- én tooninstrument. Elke kerk kiest zelf welke objecten er volgens hun eigen beleid zichtbaar worden gezet op Erfgoedplus.be. Sommige kerken zetten alles online. Andere kerken kiezen ervoor om de objecten uit de sacristie of kluis niet zichtbaar te maken voor externen. Bij de opmaak van het nieuwe kerkenbeleidsplan zal het centrale kerkbestuur alvast ijveren voor een maximale openstelling van de kerken met periodieke tentoonstellingen van bijzondere kerkschatten.”
Vrijwilligers als motor
Dani Vandepoel is één van de vrijwilligers die meewerkte aan de inventaris van Vlierbeek. In totaal ging het voor Vlierbeek over 249 voorwerpen, een mix van schilderijen, beelden, kelken, porselein, meubilair, gewaden, portretten, grafisch werk, landkaarten, vlaggen en de hoeksteen van de eerste pandgang. In groepjes van drie gingen de vrijwilligers ter plaatse in de kerk om de objecten te bekijken, fotograferen en beschrijven. "We hebben hier 24 halve dagen aan gespendeerd. Per object moesten we een checklist afwerken en voor alle objecten telkens de consistentie in het oog houden. We hebben er samen toch vooral veel plezier aan beleefd. En zo hebben we ons steentje bijgedragen voor het nageslacht en voor het ontsluiten van deze religieuze erfgoedcollectie”, aldus Dani. Lees het volledige interview.
Jan Breuls van de kerkraad van Sint-Geertrui vult aan: “De inventarisering van het religieus erfgoed was voor onze Sint-Geertruiploeg de aanzet om te leren omgaan met het religieus textiel. In een dagcursus leerden we heel veel over de datering, de nomenclatuur, de geschiedenis, het gebruik en de materialen maar ook over de inrichting van de kasten en laden. Door het kaf van het koren te scheiden kunnen we de waardevolle stukken zo goed mogelijk bewaren voor de toekomst.”
Alle objecten van de Leuvense kerken die online staan, vind je op de website van Erfgoedplus, onder Provincie Vlaams-Brabant, Leuven. Begin 2025 zal Erfgoedplus.be, een website van de Vlaamse Overheid, vernieuwd worden.
