Meer dan 1300 deelnemende leerlingen uit meer dan 70 klassen uit 27 scholen scholen konden van dichtbij kennis maken met erfgoed. Leerkrachten konden op hun beurt de meerwaarde van erfgoed in het onderwijs ontdekken aan de hand van concrete voorbeelden. Voor erfgoedorganisaties zijn de erfgoedweken ook een uitgelezen kans om in gesprek te gaan met scholen en leerlingen en zo hun perspectieven op erfgoedthema’s te leren kennen.
Van het eerste leerjaar tot volwassenenonderwijs
Door de samenwerking met 14 verschillende Leuvense erfgoedpartners biedt Erfgoedweken een divers programma met een aanbod van het eerste leerjaar over het middelbaar tot het volwassenenonderwijs. De Erfgoedweken boden zowel klasbakken, workshops in de klas, als VIP-activiteiten in een archief, museum, bibliotheek of beiaardtoren. Ook de thema's die aan bod komen, waren heel uiteenlopend: verkiezingsaffiches, beiaardcultuur, volksdans, koloniaal erfgoed, volksverhalen, de zoölogische collectie van KU Leuven, allerlei scoutsvaardigheden zoals oriëntatie en EHBO, ... Hieronder een kleine greep uit de 25 verschillende activiteiten waar scholen uit konden kiezen tijdens de Erfgoedweken.
Harry Potter in Leuven
In de Universiteitsbibliotheek van KU Leuven vond de workshop ‘Harry Potter in Leuven’ plaats, gegeven door Katrien Smeyers en An Smets, of beter gezegd Katharina Maioris en An Fabri. Naar oude gewoonte aan de universiteit gaven de lesgevers zichzelf een Latijnse naam.
De hele workshop stond in het teken van Latijn, en welke rol deze oude taal voor de universiteit speelde doorheen de geschiedenis. Net zoals in de Harry Potter-boeken en -films, werden de leerlingen opgedeeld in vier huizen, die het tegen elkaar opnamen in een wedstrijd. De vier huizen waren verwijzingen naar de vier pedagogieën, waar universiteitsstudenten vroeger tot behoorden. In Leuven waren dat De Burcht, De Lelie, Het Varken en De Valk. De leerlingen bestudeerden eerst oude schoolboeken uit de 18e eeuw en transcribeerden daarna de Latijnse opschriften en vertaalden waar mogelijk. De primussen van elk huis speelden daarna de finale in de vorm van een quiz en de spanningen liepen hoog op. Uiteindelijk gingen ‘de Varkens’ met de overwinning lopen.
De lesgevers waren blij met opkomst van de scholen. “Het is het eerste jaar dat we deelnemen aan de Erfgoedweken, maar de klassen zijn enthousiast, dus dat is goed. Heel wat verschillende scholen meldden zich aan voor onze les en kozen om naar de Universiteitsbibliotheek te komen. Hier kunnen we met de originele werken aan de slag. We boden deze les ook aan op school zelf. Daarvoor gebruiken we replica’s.” De leerlingen en leerkracht waren alvast onder de indruk van de originele handboeken fysica en metafysica die ze onder de loep namen.
Workshop volksdans
Volksdansgroepen Rozemarijntje en ‘t Havermeuleke trokken met hun workshop naar verschillende Leuvense lagere scholen. Ook voor hen was dit de eerste deelname aan Erfgoedweken. Edith Janssens van Rozemarijntje getuigt: “We willen jonge mensen en kinderen weer enthousiast maken voor volksdans.”
Bij het derde leerjaar van Mater Dei Leuven zijn ze alvast in dat opzet geslaagd. De kinderen kregen drie volksdansen aangeleerd: Robinson, Dag m’n Rozemarijntje, en de Vossenjacht. Ondanks het snelle tempo van de dansen, kon iedereen tegen het einde van de namiddag meedansen en -zingen op de live accordeonmuziek. Turnleerkracht Jordy reageerde dan ook enthousiast: "Voor ons was dit een topervaring. Zowel de leerkrachten als de leerlingen vonden dit een heel leuk initiatief. De workshop was op maat van de leerlingen. Een aanrader aan alle Leuvense scholen."
Workshop Een reis door de oudheid
In de kelder van het Erasmushuis, op de Letterencampus van KU Leuven, vind je het Didactisch Museum Archeologie met maquettes en afgietsels van antieke Griekse en Romeinse beelden. In deze mysterieuze setting speelden leerlingen van De Met Kessel-Lo een escapespel met allerlei raadsels en vragen. Zo moesten de leerlingen aan de hand van foto's op zoek naar specifieke beelden in het museum of moesten ze zo snel mogelijk een toga correct aantrekken. Voor geslaagde opdracht kregen ze een cijfer om zo een cijferslot te openen vóór de tijd om was. Met nog net minder dan twee minuten op de teller slaagden de leerlingen daar feilloos in.
Klasbak over moskeeleven in Leuven
Sarah El Moussaoui van KADOC - KU Leuven gaf de klasbak ‘Moskeeën, samen denken over de islam in de stad’, onder andere in het zesde middelbaar van het Sint-Pieterscollege. Tijdens de les godsdienst nodigde ze de leerlingen uit om samen na te denken over het moskeeleven in Leuven. Samen gingen ze op zoek naar een geschikte locatie voor een fictieve nieuwe moskee. Wat zijn de voor- en nadelen van bepaalde locaties? Is er nood aan een nieuwe moskee? Wat zijn de ecologische gevolgen van een groot gebedshuis in de stad? De leerlingen gingen rond een kaart van Leuven actief in discussie over deze thema’s.
Onderzoeker Sarah El Moussaoui van KADOC - KU Leuven was tevreden met de actieve deelname van de klasgroep. “Het is echt een meerwaarde als er kans is tot interactie tussen de leerlingen. Ik denk dat dit ook een onderwerp is dat sowieso veel reacties uitlokt.”
In een open gesprek achteraf konden de leerlingen Sarah nog vragen stellen over de islam en haar plaats in die geloofsovertuiging. De leerlingen waren enthousiast en stelden doordachte vragen. Ook Sarah had op haar beurt vragen voor de leerlingen over hun meningen over religie en het vak godsdienst op school.
Archief naar de klas: posters in de politiek
Winand Van Meerbeek van KADOC – KU Leuven gaf in zijn klasbak ‘Posters in de politiek: van karikatuur tot meme’ de leerlingen van het vijfde middelbaar humane wetenschappen van Sancta Maria Leuven een korte introductie over de geschiedenis en evolutie van politieke posters.
Doordat 16- en 17-jarigen vanaf nu mogen stemmen bij de Europese verkiezingen, was er veel belangstelling in de klas voor politieke thema’s. De leerlingen waren zeer geëngageerd en stelden veel vragen. Achteraf maakten ze in groepjes zelf een politieke poster voor een bestaande of zelfverzonnen partij.
Winand Van Meerbeek gaf deze workshop ook al in andere scholen en merkt dat er veel enthousiasme is: “Het is natuurlijk een verkiezingsjaar, en dit thema is zeer actueel, dus ik merk dat er veel vraag naar is. Ik heb deze klasbak zelfs al aan een groep senioren gegeven!”. Dankzij het succes van deze les, zijn er al plannen om ze volgend jaar opnieuw aan te bieden.
Zelf deelnemen?
In 2025 gaan de Erfgoedweken door van 22 april tot en met 2 mei. Heb je interesse om met jouw klas een erfgoedorganisatie te bezoeken of een erfgoedexpert op school te ontvangen? Het programma van de Erfgoedweken 2025 komt online vanaf half december 2024. Schrijf je in op de nieuwsbrief of mail de Erfgoedcel als je op de hoogte wil blijven.
Of heb jij zin om met jouw erfgoedorganisatie een les of workshop aan te bieden voor scholen? Neem contact op met de Erfgoedcel voor meer info en ondersteuning.
Meer erfgoed op school?
Neem een kijkje bij het permanente aanbod voor scholen of neem contact op met de Erfgoedcel voor advies en ondersteuning op maat.
