Els over erfgoed in de klas

Els Surmont (42 jaar, Wilsele) is al meer dan 20 jaar leerkracht in De Zevensprong, een freinetschool in het centrum van Leuven. Ze geeft les in het vijfde en zesde leerjaar.

18 juni 2021

Hoe ontstond het idee om in de klas met erfgoed aan de slag te gaan?
Els: Het is niet de eerste keer dat we rond erfgoed werken. Toen de school 25 jaar bestond is de bal voor het eerst aan het rollen gegaan en maakten we met de leerlingen een rondwandeling over de geschiedenis van de school en de buurt. Dat was heel tof! De ouder van een leerling uit de klas was historica en gaf me toen de tip om de erfgoedcel te contacteren. Sindsdien ken ik jullie. Ook het schoolgebouw zelf is een mooie aanleiding: het was hier vroeger een meisjescollege. We bekeken samen onder andere oude plannen en de leerlingen ontdekten bijvoorbeeld dat hier zo’n grote ramen waren omdat hier een naaiatelier was.

© Julie Feyaerts

Nu werkten jullie rond voetschrapers.
Els: Op onze school starten zo’n projecten vanuit ideeën van de leerlingen zelf. Dit keer kwam het idee van Arno. We werkten in de klas rond Leuven. Arno kende kunstenaar Elke Lemmens. Zij toverde in Antwerpen voetschrapers om tot kijkdozen. Een voetschraper is een nis in de muur naast de voordeur om je schoenen schoon te schrapen voor je binnen gaat. Ze worden niet meer gebruikt, maar heel veel oude huizen hebben er nog wel één.

De kinderen uit onze klas waren ervan overtuigd dat er in Leuven geen voetschrapers meer zijn en zo waren we vertrokken. Op dat moment mochten we door corona niet op stap buiten de school. Ik ging zelf even op onderzoek en de kinderen hielden hun ogen open onderweg naar school.

We waren verbaasd hoeveel we er konden vinden in de straten rond de school!

We namen de aanpak van Elke over. We verzamelden adressen, schreven en postten de brieven en wachtten op antwoord. We kregen 9 reacties. Vervolgens organiseerden we in kleine groepjes gesprekken met de bewoners, op de stoep en online. Op basis van die verhalen maakten de leerlingen een ontwerp voor elke voetschraper. Naast de ingerichte voetschrapers hangt een affiche met een QR-code met het verhaal erachter.

De leerlingen zijn – terecht – heel fier op hun werk.

We kregen ook extra begeleiding van ouders. Die samenwerking is echt een pluspunt. Zo was er een ouder die kon helpen met de houtbewerking en een andere met de plexiplaatjes om de ingerichte voetschrapers af te sluiten. Nu voelt het voor de kinderen van de klas alsof dit stukje Leuven van hen is. Ga zeker eens een kijkje nemen!

Hebben jullie in de klas nog plannen met het Leuvense erfgoed?
Els:
Ongetwijfeld. We vertrekken steeds vanuit wat de kinderen vertellen. Voor ons was dit ook niet de eerste keer dat we rond erfgoed en geschiedenis werkten. We gingen ook al eens op bezoek in het Stadsarchief. Tegenover onze school was ooit bioscoopzaal Alhambra. De stadsarchivaris kon heel boeiend vertellen over oude cinema’s in Leuven en de kinderen konden oude filmaffiches bekijken. Heel indrukwekkend voor hen! We organiseren ook regelmatig wandelingen door de stad met een gids. En een tijdje geleden werkten we rond Leuvens dialect. Uiteindelijk heeft de oma van een leerling het boek ‘de Gruffalo’, dat al in verschillende dialecten bestaat, helemaal in het Leuvens vertaald!

Er is ontzettend veel boeiend materiaal, maar je moet de weg ernaar toe vinden. Door onze jubileumviering heb ik de Erfgoedcel leren kennen en sindsdien klop ik bij jullie aan met vragen daarover. Meestal kunnen jullie me goed helpen.

Wil je nog iets meegeven?
Ik kan het andere leerkrachten alleen maar aanraden om in de klas rond erfgoed aan de slag te gaan. Hopelijk vinden ze meer en meer de weg naar het erfgoed in onze eigen stad. Zo kenden we het filmmuseum in Brussel al, maar toen ontdekten we via cinemaLeuven.be dat er heel veel filmzalen in Leuven zijn geweest en leerden we over de collectie filmaffiches in het Stadsarchief. Zo zie je maar dat je vaak al veel kan vinden in je eigen omgeving. Soms weet je het gewoon niet.

Wil je zelf aan de slag met erfgoed in de klas?
Neem contact op met ons en we bekijken hoe we je kunnen helpen!

Iets fout of onduidelijk op deze pagina? Meld het ons.