Rien: Ik hou van drie soorten verhalen. Eerst en vooral hou ik van traditionele verhalen uit de mondelinge geschiedenis. Ik heb hiervoor onder andere een opleiding gevolgd in het Verenigd Koninkrijk bij een drut’silla, de laatste overlevende van een oeroude Jiddische traditie waarin grootmoeders verhalen doorgeven aan hun kleindochters. Intussen ben ik zelf mentor in de opleiding.
Daarnaast ben ik gefascineerd door levensverhalen van mensen. Ik zet mensen in een kring en dan praten we over het leven. Zo’n bijeenkomst lijkt heel spontaan, maar er zijn wel degelijk technieken om het geheugen wakker te maken. En er is natuurlijk ook de werking van de groep. Op deze manier begeleid ik nieuwkomers, senioren, … in woonzorgcentra (WZC), buurtcentra, in opdracht van steden en gemeenten en met Vorming Plus. Ik streef naar een groepsproces, waarbij mensen voor elkaar zorgen en elkaar aan het woord laten. De bijeenkomsten eindigen altijd met een vorm van optreden.
Tot slot verwerk ik graag geschiedenis in verhalen. Zo heb ik een voorstelling gemaakt over het gewone leven van mensen tijdens WO I, gebaseerd op ware feiten.
Drie jaar geleden startte ik een vertelkring in WZC Ter Vlierbeke. Daarbij organiseerde ik ook een uitwisseling met Nederlandse experts en leidde ik vrijwilligers op. Veel senioren vertellen graag en doen dat op een heel intense manier omdat ze zichzelf niet meer hoeven te bewijzen. Ik wilde via dit project mijn kennis over werken met verhalen en vertelcirkels met senioren doorgeven. Ik bereid mijn pensioen voor hé (lachend). Corona heeft helaas roet in het eten gegooid. In het voorjaar hopen we nog een voorstelling te kunnen organiseren in het woonzorgcentrum met persoonlijke verhalen uit de vertelkring.
Hoe raakte je betrokken bij Straathistories?
Rien: In WZC Ter Vlierbeke kreeg ik het idee kreeg om iets rond de buurt Vlierbeek te doen. Ik hoorde er veel verhalen over en vond dat ze niet verloren mochten gaan. Ik had contact met een aantal mensen en die spraken op hun beurt weer andere mensen. Via stad Leuven ontdekten we dat er al een groepje bewoners bezig was aan een Straathistories rond de Holsbeeksesteenweg. We sloegen de handen in elkaar. Zo eindigden we met een groepjes van zes: enkele enthousiaste en geëngageerde buurtbewoners, leden van de Heemkundige Kring Vlierbeek, een archivaris en een verteller.
Ik dook zelf ook in de verhalen van WO II. Zo bleef Vlierbeek in tegenstelling tot Blauwput gespaard tijdens de bombardementen. Vlierbekenaars wijten dit aan het Onze-Lieve-Vrouw-beeldje van Vlierbeek. Dat namen ze bij een bombardement telkens mee in de kelders van de abdij. Tegelijk kwamen we ook delicate en droeve verhalen tegen die niet direct te publiceren waren. Van WO II zijn nog vele verhalen onverwerkt.
We waren heel divers zowel qua interesse als aanpak. Ik focuste op folklore, legendes, verhalen van de oorspronkelijke buurtbewoners en het verhaal van WO II. Een van ons wilde meer weten over de gebouwen en de straatnamen. Iemand anders vroeg zich af waar al het vroegere moeras naartoe is. Nog iemand zocht alles uit over de urbanisering en weer iemand anders uit onze groep nam contact op met het drukke verenigingsleven in Vlierbeek en verzamelde info over de vele, nieuwe buurtinitiatieven. En tot slot waakte onze archivaris erover dat alles historisch correct was.
Onder de notenboom aan de abdij voerden we lange gesprekken over hoe we al die info bij elkaar zouden brengen. En dat is gelukt! Na lang knippen en plakken, paste ineens alles in elkaar. Iedereen had zijn onderwerpen en interesse gevolgd én toch werkte het als een geheel. We hebben trouwens nog veel meer verhalen te vertellen dan in deze Straathistories Vlierbeek.
Jullie maakten ook een wandelzoektocht.
Rien: Voor de wandeling kozen we enkele opmerkelijke dingen uit de publicatie. Velen zullen verrast zijn. Zo weet niet iedereen dat het Provinciedomein vroeger uit drie privéparken bestond. Ze werden opengesteld voor het publiek met glijbanen en springtorens. Je kon er zwemmen, dansen en sporten. Ja, vroeger gingen de mensen op vakantie in eigen buurt, net als nu in coronatijden. Door de wandeling worden mensen hopelijk nieuwsgierig naar de verhalen in ons boekje.
Heb je nog wensen voor de buurt Vlierbeek?
Rien: Ik wens opnieuw meer natuurlijke ontmoetingsplaatsen in Kessel-Lo. Vroeger vond je op verschillende plekken gezellige cafés, waar buurtbewoners samen kwamen bij pot en pint. We rekenen nog op de Kastaar en hopelijk verdwijnt ook de Rozenkrans niet. Kenmerkend voor die cafés is dat jong en oud er komen. We missen zeker ook zo’n plek in het Provinciedomein.
Vroeger was Vlierbeek landelijk met boeren en tuinders. Nu is het erg verstedelijkt, maar wordt er wel beter voor de natuur gezorgd dan vroeger. Kijk maar naar de foto’s van de Kesselberg! Hij werd niet alleen afgegraven, ook die motorwedstrijden zorgden voor een ravage. Meer groen in Vlierbeek is alleszins een aandachtspunt voor de groeiende bevolking.
Meer groen in Vlierbeek is alleszins een aandachtspunt voor de groeiende bevolking. En ook het Provinciedomein moet een evenwicht zoeken tussen behoud van groen en al de wensen van de honderden bezoekers. Er is ook het recente masterplan van de abdij en de plannen voor Heuvelhof waarnaar we heel nieuwsgierig zijn. We hopen dat er aandacht is voor de wensen van de buurtbewoners.
En zodra terug mogelijk is, organiseren we een feest. Leden van de Heemkundige Kring kunnen gidsen, ik wil verhalen vertellen, we houden een verkoopmoment, … we hebben nog veel ideeën! En ondertussen kan iedereen genieten van de verhalen in het boekje, door de foto’s van vroeger snuisteren en al wandelend meer over deze buurt Vlierbeek te weten komen.
Benieuwd naar de Straathistories over Vlierbeek en de zoektocht? Hier vind je meer info over de publicatie en de verkooppunten. Meer praktische info over de zoektocht vind je hier.
Zin gekregen om met jouw buren een Straathistories te maken? Neem een kijkje in de handleiding.
